Phanh tang trống là gì? Đây là một trong những hệ thống phanh phổ biến, được sử dụng rộng rãi trên xe máy, ô tô và một số phương tiện khác. Với nguyên lý hoạt động dựa trên ma sát giữa má phanh và tang trống, loại phanh này giúp kiểm soát tốc độ và đảm bảo an toàn khi di chuyển. Vậy phanh tang trống có ưu, nhược điểm gì? Nó khác gì so với phanh đĩa? Hãy cùng Trang Blog Hyundai Nguyễn Gia Phát tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Phanh tang trống là gì?
Phanh tang trống là hệ thống phanh phổ biến trên xe máy, ô tô và một số phương tiện khác, hoạt động dựa trên nguyên lý ma sát để giảm tốc độ hoặc dừng xe. Khi người lái tác động lực phanh, má phanh ép vào mặt trong của tang trống, tạo ra lực ma sát giúp xe giảm tốc.
Hệ thống phanh tang trống có cấu tạo gồm tang trống, má phanh, xi lanh phanh (hoặc cam phanh) và lò xo hồi vị. Nhờ thiết kế khép kín, loại phanh này có độ bền cao, ít bị ảnh hưởng bởi bụi bẩn và nước. Tuy nhiên, khả năng tản nhiệt kém khiến hiệu suất giảm khi sử dụng liên tục.
Dù không mạnh mẽ như phanh đĩa, phanh tang trống vẫn được ưa chuộng nhờ giá thành rẻ, phù hợp với các dòng xe phổ thông và phương tiện cần tải trọng lớn.
Cấu tạo phanh tang trống
Phanh tang trống hoạt động dựa trên nguyên lý ma sát giữa má phanh và tang trống để giảm tốc độ xe. Hệ thống này bao gồm các bộ phận chính sau:
- Tang trống (trống phanh): Bộ phận hình trụ quay cùng bánh xe, là nơi má phanh ép vào để tạo lực ma sát.
- Má phanh (guốc phanh): Hai má phanh nằm bên trong tang trống, ép vào mặt trong của trống phanh khi phanh được kích hoạt.
- Xi lanh phanh hoặc cam phanh: Tạo áp lực đẩy má phanh ra ngoài, giúp phanh hoạt động hiệu quả.
- Lò xo hồi vị: Giúp má phanh trở về vị trí ban đầu sau khi người lái nhả phanh, đảm bảo hệ thống luôn sẵn sàng cho lần phanh tiếp theo.
Xem thêm: Cabin Ô Tô Là Gì? Tìm Hiểu Cấu Tạo, Vai Trò Và Tips Vệ Sinh Cabin Ô Tô
Nguyên lý hoạt động của phanh tang trống
Khi người lái đạp phanh (đối với phanh dầu) hoặc kéo phanh tay (đối với phanh cơ), xi lanh phanh hoặc cam phanh sẽ tạo áp lực đẩy má phanh áp sát vào tang trống. Lực ma sát sinh ra giữa má phanh và tang trống giúp giảm tốc độ hoặc dừng xe một cách an toàn. Khi người lái nhả phanh, lò xo hồi vị sẽ kéo má phanh về vị trí ban đầu, giúp bánh xe quay trở lại trạng thái bình thường. Hệ thống phanh tang trống tuy có thiết kế đơn giản nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả phanh ổn định, đặc biệt trên các phương tiện như xe máy, ô tô và xe tải nhẹ.
Ưu điểm và nhược điểm của phanh tang trống là gì?
Phanh tang trống là một hệ thống phanh phổ biến trên xe máy, ô tô và xe tải. Cấu tạo gồm tang trống (trống phanh), má phanh (guốc phanh), xi lanh hoặc cam phanh, và lò xo hồi vị. Khi người lái đạp phanh, má phanh ép vào mặt trong tang trống, tạo ma sát giúp giảm tốc độ hoặc dừng xe.
Ưu điểm của phanh tang trống:
- Giá thành rẻ hơn so với phanh đĩa, giúp giảm chi phí sản xuất và bảo trì.
- Độ bền cao, ít bị ảnh hưởng bởi bụi bẩn, nước hoặc các yếu tố môi trường.
- Khả năng chịu tải tốt, phù hợp với xe tải và xe máy phổ thông, giúp duy trì hiệu quả phanh trong thời gian dài.
Nhược điểm của phanh tang trống:
- Hiệu suất phanh kém hơn phanh đĩa, dễ bị nóng khi sử dụng liên tục, làm giảm hiệu quả phanh.
- Khả năng tản nhiệt kém, có thể gây mất phanh trong điều kiện tải nặng hoặc xuống dốc dài.
- Bảo trì phức tạp hơn, do cấu trúc kín, việc kiểm tra và thay thế linh kiện khó khăn hơn so với phanh đĩa.
Xem thêm: Common Rail Diesel Là Gì? Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động
Ứng dụng của phanh tang trống trong thực tế
Phanh tang trống được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại phương tiện nhờ độ bền cao và khả năng chịu tải tốt. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của loại phanh này:
- Xe máy phổ thông: Hầu hết các mẫu xe số và xe tay ga giá rẻ vẫn sử dụng phanh tang trống, đặc biệt ở bánh sau, để giảm chi phí sản xuất và tăng độ bền.
- Ô tô: Một số dòng ô tô con vẫn sử dụng phanh tang trống ở bánh sau nhằm tối ưu chi phí và đảm bảo tuổi thọ phanh. Các dòng xe tải nhỏ cũng thường sử dụng loại phanh này.
- Xe tải và xe buýt: Nhờ khả năng chịu tải cao, phanh tang trống thường được trang bị trên xe tải lớn và xe buýt để đảm bảo hiệu quả phanh trong điều kiện tải nặng.
- Hệ thống máy móc công nghiệp: Một số máy móc có bộ phận quay lớn cũng sử dụng phanh tang trống để điều chỉnh tốc độ và dừng máy an toàn.
Xem thêm: Tiêu Chuẩn Khí Thải Euro 5 Là Gì? Cập Nhật Thông Tin Mới Nhất
Cách bảo dưỡng và kiểm tra phanh tang trống
Để đảm bảo phanh tang trống hoạt động hiệu quả và an toàn, người dùng cần thực hiện kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo các bước sau:
- Kiểm Tra Độ Mòn Của Má Phanh: Tháo trống phanh và kiểm tra độ dày của má phanh. Nếu má phanh mòn quá giới hạn cho phép, cần thay thế ngay để đảm bảo hiệu quả phanh. Kiểm tra bề mặt tiếp xúc của má phanh, nếu có vết nứt hoặc rãnh sâu, cần thay mới.
- Vệ Sinh Trống Phanh Và Má Phanh: Sử dụng chổi mềm hoặc khí nén để làm sạch bụi bẩn bám trong hệ thống phanh. Tránh để dầu mỡ dính vào má phanh, vì có thể làm giảm hiệu quả phanh.
- Kiểm Tra Lò Xo Hồi Vị: Đảm bảo lò xo hồi vị hoạt động tốt, không bị giãn hoặc đứt. Lò xo yếu có thể làm cho má phanh không trở về vị trí cũ, gây kẹt phanh.
- Kiểm Tra Xi Lanh Hoặc Cam Phanh: Đối với phanh tang trống dùng dầu, cần kiểm tra rò rỉ dầu ở xi lanh phanh. Nếu có dấu hiệu rò rỉ, cần thay thế phớt hoặc xi lanh mới. Đối với phanh cơ, kiểm tra cam phanh để đảm bảo nó không bị kẹt hoặc mòn quá mức.
- Điều Chỉnh Độ Căng Của Phanh: Nếu phanh có cảm giác chùng hoặc không ăn, cần điều chỉnh độ căng để đảm bảo hiệu quả phanh tốt nhất.
- Thay Dầu Phanh Định Kỳ (Với Phanh Dầu):Dầu phanh cần được thay theo định kỳ để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động ổn định, tránh tình trạng không ăn phanh hoặc phanh không nhạy.
Phanh tang trống là một hệ thống phanh phổ biến, được sử dụng rộng rãi trên xe máy, ô tô và nhiều phương tiện khác nhờ độ bền cao và khả năng chịu tải tốt. Mặc dù có một số hạn chế về hiệu suất phanh và khả năng tản nhiệt, nhưng với việc bảo dưỡng định kỳ và sử dụng đúng cách, phanh tang trống vẫn đảm bảo an toàn khi vận hành. Nếu bạn đang tìm hiểu về hệ thống phanh phù hợp cho phương tiện của mình, hãy cân nhắc ưu nhược điểm của phanh tang trống là gì để đưa ra lựa chọn tối ưu.
Xem thêm: ECU Ô Tô Là Gì? Dấu Hiệu Nhận Biết ECU Ô Tô Hỏng
